Ca trù là gì? Hát ả đào là gì?

Ca trù là thể loại âm nhạc, một loại hình nghệ thuật có nguồn gốc xa xưa, gắn liền với lễ hội, phong tục, tín ngưỡng, văn chương, âm nhạc, tư tưởng, triết lý sống của người Việt. Vậy ca trù là gì? Hãy cùng Âm Thanh AHK tìm hiểu nhé!

Ca trù là gì? Hát ả đào là gì?

Ca trù còn được gọi là hát cô đầu/ hát nhà trò, là loại hình diễn xướng bằng âm nhạc thính phòng vô cùng nổi tiếng tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ Việt Nam. Ca trù phổ biến từ thế kỷ 15 và từng là loại ca trong cung đình được yêu thích.

Ca trù là sự kết hợp giữa thi ca và âm nhạc. Đây là nghệ thuật tổng hợp với nét đặc trưng khẳng định được vị trí cốt yếu của Việt Nam và thế giới.

Ca trù vừa là loại khí nhạc và cũng vừa là loại thanh nhạc. Có một ngôn ngữ âm nhạc độc đáo, tinh vi. Theo Đại Việt sử ký toàn thư của Ngô Sĩ Liên có nói về nguồn gốc của ca trù: Đời vua Lý Thái Tổ (1010-1028) có người ca nương tên là Đào Thị giỏi nghề ca hát, thường được nhà vua ban thưởng. Người thời bấy giờ ngưỡng mộ danh tiếng của Đào Thị nên phàm con hát đều gọi là Đào nương. Theo đó, Ả đào được coi là tên gọi cổ xưa nhất của thể loại âm nhạc ca trù.

Hát ả đào được gọi là hát cô đầu, hát nhả tơ hoặc hát nhà trò. Khi ả đào hát có kép dùng đàn để đệm cho câu hát và có quan viên đánh trống cầm chầu. Chính ả đào trong lúc hát lại gõ phách để giữ nhịp câu hát.

Xem thêm: Loa Creative của nước nào? Đại lý loa Creative tại Việt Nam

Xem thêm: Ca Huế là gì? Những bài hát về Huế hay nhất

Xem thêm: Đáp ứng tần số micro là gì?

Ca trù được UNESCO công nhận

Ngày 16 tháng 4 năm 2010, tại Nhà hát lớn thành phố Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã long trọng tổ chức Lễ đón bằng của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp Quốc (gọi tắt là UNESCO) công nhận Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Hát Ca trù là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Nguồn gốc ca trù?

Ca trù có nguồn gốc rất xa xưa, theo sử có từ 700 năm trước, theo dân gian thì có từ 1.000 năm, nhưng thịnh nhất là từ thế kỷ 15, có lúc được xem như là một loại ca trong cung đình và được giới hoàng thân, quý tộc, văn nhân, tài tử yêu thích. Ca trù có thể xem là loại hình nghệ thuật phối hợp nhuần nhuyễn và đỉnh cao giữa thi ca và âm nhạc…

Ca trù bắt đầu có từ thời nhà Lê sau khi cây đàn đáy do Đinh Lễ sáng tạo ra. Ca trù là dạng nghệ thuật biểu diễn dùng nhiều thể văn chương như thể phú, thể truyện, thể ngâm, những thể văn chương phổ biến nhất là Hát nói.

Ca trù còn có rất nhiều tên gọi. Tùy từng địa phương, từng thời điểm mà hát Ca trù còn gọi là hát ả đào, hát cô đầu, hay hát nhà tơ… tuy nhiên dù có tồn tại ở dạng tên gọi nào thì sự tồn tại của Ca trù luôn gắn liền với các đào nương “không có đào nương bất thành Ca trù, khi nói đến Ca trù không thể không nói tới đào nương”.

Để trở thành một đào nương hay còn gọi là ca nương cũng không hề dễ dàng, phải hội được nhiều tiêu chuẩn khắt khe như giọng hát, năng khiếu âm nhạc, tri thức âm nhạc và văn thơ, lòng đam mê và kiên trì…

Sự tồn tại của Ca trù được quyết định bởi chính các đào nương. Các đào nương chính là những người truyền tải và thể hiện những cái hay, cái đẹp, cái hay của Ca trù, làm cho Ca trù tồn tại cho đến ngày nay.

Xem nhiều bài viết hơn tại chuyên mục: Tin tức âm thanh