Thiết bị âm thanh amply (hay còn gọi là ampli) là một thiết bị điện tử được sử dụng để khuếch đại tín hiệu âm thanh từ nguồn phát (như đầu đĩa, máy tính, điện thoại, v.v.) thành tín hiệu có công suất lớn hơn, đủ mạnh để điều khiển loa phát ra âm thanh lớn và rõ ràng.
Amply có nhiệm vụ nhận tín hiệu âm thanh yếu và “khuếch đại” chúng để tạo ra âm thanh lớn, chất lượng. Amply thường được sử dụng trong các hệ thống âm thanh gia đình, dàn karaoke, hay trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp như hội trường, sân khấu, v.v.

Có nhiều loại amply, bao gồm:
- Amply tích hợp (Integrated amplifier): Kết hợp cả chức năng khuếch đại và tiền khuếch đại (pre-amplifier) trong một thiết bị.
- Amply công suất (Power amplifier): Chỉ có chức năng khuếch đại công suất tín hiệu âm thanh.
- Amply tiền khuếch đại (Pre-amplifier): Tăng tín hiệu âm thanh từ nguồn phát trước khi nó được gửi đến amply công suất.
Ngoài ra, amply còn có các tính năng như điều chỉnh âm lượng, chỉnh bass, treble, và nhiều tính năng khác tùy theo mẫu mã và yêu cầu sử dụng.
Cấu tạo của amply
Cấu tạo của một amplifier (amply) thường gồm các bộ phận chính sau đây:
- Mạch tiền khuếch đại (Pre-amplifier Circuit):
- Đây là phần đầu tiên của amply, có nhiệm vụ nhận tín hiệu âm thanh yếu từ các thiết bị đầu vào như đầu CD, máy tính, điện thoại, v.v. Sau đó, nó sẽ khuếch đại tín hiệu này lên mức độ đủ để đưa vào mạch khuếch đại công suất.
- Mạch tiền khuếch đại cũng thường có các tính năng điều chỉnh như chỉnh âm lượng, cân bằng bass, treble, hoặc các hiệu ứng âm thanh khác.
- Mạch khuếch đại công suất (Power Amplifier Circuit):
- Đây là phần quan trọng nhất của amply, chịu trách nhiệm khuếch đại tín hiệu âm thanh từ mức yếu lên mức công suất đủ mạnh để điều khiển loa.
- Mạch khuếch đại công suất có thể sử dụng các linh kiện như transistor hoặc mạch tích hợp (ICs) để khuếch đại tín hiệu điện.
- Nguồn cấp điện (Power Supply):
- Nguồn điện cung cấp năng lượng cho tất cả các phần trong amply, bao gồm cả mạch tiền khuếch đại và mạch khuếch đại công suất.
- Nguồn điện này có thể sử dụng nguồn AC từ lưới điện hoặc nguồn DC tùy vào thiết kế và yêu cầu của amply.
- Một số amply cao cấp sử dụng bộ nguồn cung cấp điện ổn định để giảm nhiễu và tăng chất lượng âm thanh.
- Mạch bảo vệ (Protection Circuit):
- Mạch bảo vệ có nhiệm vụ bảo vệ amply và loa khỏi các tình huống quá tải, chập mạch, hay ngắn mạch có thể gây hư hỏng cho thiết bị.
- Mạch này sẽ tắt hoặc giới hạn tín hiệu đến loa nếu có sự cố về điện xảy ra.
- Kết nối đầu vào và đầu ra (Input and Output Terminals):
- Đầu vào: Đây là các cổng để kết nối các thiết bị âm thanh nguồn (như đầu phát CD, máy tính, v.v.) vào amply.
- Đầu ra: Đây là các cổng để kết nối amply với loa hoặc các thiết bị âm thanh khác.
- Bảng điều khiển và các núm điều chỉnh:
- Nút điều chỉnh âm lượng: Dùng để điều chỉnh mức âm thanh tổng thể.
- Nút chỉnh bass, treble: Cho phép người sử dụng điều chỉnh độ trầm (bass) và độ cao (treble) của âm thanh.
- Một số amply cũng có các núm điều chỉnh khác như balance, loudness, hoặc input selector để lựa chọn nguồn âm thanh đầu vào.
- Vỏ ngoài (Chassis):
- Vỏ ngoài của amply bảo vệ các linh kiện bên trong khỏi bụi bẩn, va đập và giúp tản nhiệt cho thiết bị khi hoạt động.
Tùy vào loại amply và ứng dụng, cấu tạo của nó có thể thay đổi, nhưng các bộ phận cơ bản như mạch khuếch đại công suất, mạch tiền khuếch đại, nguồn điện, và các cổng kết nối đầu vào/đầu ra thường luôn có mặt trong mọi thiết bị amply.

Chức năng chính của amply (amplifier) bao gồm:
- Khuếch đại tín hiệu âm thanh:
- Amply chủ yếu được sử dụng để khuếch đại tín hiệu âm thanh yếu từ các nguồn phát như đầu đĩa, máy tính, điện thoại, v.v. thành tín hiệu có công suất lớn hơn. Tín hiệu khuếch đại này đủ mạnh để điều khiển loa phát ra âm thanh rõ ràng và mạnh mẽ.
- Điều chỉnh âm thanh:
- Amply thường có các tính năng điều chỉnh âm thanh như âm lượng, bass, treble, và balance, giúp người sử dụng có thể tùy chỉnh âm thanh theo ý muốn. Điều này giúp cải thiện chất lượng âm thanh, phù hợp với không gian và sở thích cá nhân.
- Một số amply cao cấp còn có các tính năng bổ sung như loudness (tăng cường âm trầm ở âm lượng thấp) hoặc equalizer (điều chỉnh các tần số khác nhau để tạo ra âm thanh hoàn hảo).
- Cung cấp nguồn cho loa:
- Amply cung cấp công suất cần thiết để loa có thể phát ra âm thanh. Nó giúp tín hiệu âm thanh từ các thiết bị phát (như đầu phát CD, máy tính) trở thành tín hiệu đủ mạnh để loa có thể hoạt động hiệu quả.
- Bảo vệ thiết bị và loa:
- Một số amply được trang bị mạch bảo vệ để ngừng cấp điện khi có sự cố về quá tải, nhiệt độ cao, hay ngắn mạch. Điều này giúp bảo vệ cả loa và amply khỏi các hư hỏng không mong muốn.
- Chuyển đổi tín hiệu analog và digital (ở một số amply cao cấp):
- Một số amply hiện đại có thể chuyển đổi giữa tín hiệu analog và digital, cho phép người sử dụng kết nối nhiều loại thiết bị khác nhau mà không gặp vấn đề về tương thích.
- Kết nối nhiều thiết bị nguồn:
- Amply có thể kết nối với nhiều nguồn âm thanh (như máy phát đĩa CD, máy tính, đầu phát Blu-ray, v.v.), giúp dễ dàng chuyển đổi giữa các thiết bị mà không cần phải thay đổi kết nối thường xuyên.
- Tăng cường trải nghiệm âm thanh:
- Amply không chỉ đơn thuần là khuếch đại tín hiệu âm thanh mà còn giúp tạo ra một trải nghiệm âm thanh sống động và mạnh mẽ hơn. Điều này rất quan trọng trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp hoặc hệ thống giải trí gia đình.
Tóm lại, chức năng chính của amply là khuếch đại tín hiệu âm thanh từ các nguồn phát và cung cấp năng lượng đủ mạnh để loa phát ra âm thanh chất lượng cao, đồng thời hỗ trợ các tính năng điều chỉnh âm thanh để phù hợp với nhu cầu và sở thích của người sử dụng.